Digital Foundry kontra ultra-szerokie granie w formacie 21:9 na PC

Możliwe, że to przez testy obrazu w 4K i rozważania na temat znaczenia rozdzielczości, ale zastanawialiśmy się ostatnio, czy zasoby kart graficznych najlepiej przeznaczyć na dodawanie kolejnych pikseli, przy pozostaniu przy formacie 16:9. Może nadmiar mocy powinien zostać spożytkowany w inny sposób? Rosnąca popularność panoramicznego 21:9 oferuje potencjalną alternatywę dla standardowej prezentacji. Bazując na naszych pierwszych wrażeniach, gracze PC znajdą w tym rozwiązaniu wiele pozytywów.

Ultra-szerokie ekrany to zazwyczaj rozdzielczości 2560×1080 lub 3440×1440. To alternatywa dla standardowego 1080p, dodająca 33,3 procent pikseli w płaszczyźnie poziomej. Nasz model testowy to LG 34UM67-P, interesujący z dwóch powodów: to wielki potwór o rozmiarze 34 cali, a po drugie, oferujący wsparcie dla funkcji FreeSync od AMD. Ta adaptacyjna metoda synchronizacji pionowej obiecuje obraz bez najmniejszych oznak tearingu.

Pierwsze wrażenia są fantastyczne, ale rozmiary ekranu trzeba umieścić w odpowiednim kontekście. Przekątna to nadal 34 cale, ale urządzenie jest dużo szersze niż może się wydawać, ponieważ jego wysokość jest raczej odpowiednikiem 27-calowego wyświetlacza 16:9. 34UM67 stawia na mniej zagęszczone 2560×1080, ale posiada też funkcje z wyższych stanów średniej półki: panel IPS (z dobrymi kolorami) z jednolitym obrazem i minimalnym podświetleniem brzegów. Standardowo wyświetlany obraz jest raczej jasny, ale po kalibracji jakość jest świetna.

Po włączeniu Windowsa widać, że dodatkowa przestrzeń to natychmiastowe korzyści, przypominając konfigurację z wieloma monitorami, ale bez irytujących „przerw”. Objawieniem jest edytowanie materiału wideo w Adobe Premiere Pro: dużo więcej projektu znajduje się na ekranie, co znacznie zmniejsza konieczność przewijania i poprawia ogólne wrażenia. Inna przydatna opcja to podzielenie ekranu na połowy i traktowanie ich jak osobnych monitorów: to dwa indywidualne „wyświetlacze” 1280×1080 lub szereg innych dostępnych opcji.

[60fps] Ultrawide 21:9 Aspect Ratio PC Gaming: Better Than 4K?

Zajmujemy się grami i mamy nadzieję, że i tutaj szeroki format obrazu się wykaże. W Project CARS przy widoku z kokpitu dodatkowe pole widzenia sprawdza się świetnie. W strzelankach FPP możemy lepiej zanurzyć się w świat, obserwując na każdym kroku większy wycinek otoczenia, nawet jeśli mowa tylko o rozszerzeniu widzenia peryferyjnego. Największe korzyści notujemy chyba w produkcjach z kamerą za plecami postaci. Miejsce akcji znacznie się otwiera, oferując większą, bardziej filmową prezentację. Nagle standardowe 16:9 w Assassin's Creed Unity wydaje się być za ciasne, a powrót do „normalnego” monitora to jak ponowne wkroczenie do epoki 4:3.

Ile potrzeba mocy w GPU, by wyświetlić dodatkowe piksele? Do ustawień wysokich/ultra przy 2560×1080 we współczesnych tytułach starcza Radeon R9 390 i GeForce GTX 970, oferujące dobre wrażenia. Oba te modele rekomendujemy do tradycyjnego 1080p, a karta AMD oferuje lepszą wydajność przy wyższych rozdzielczościach, podczas gdy sprzęt Nvidii musi w takich przypadkach zdać się na podkręcanie.

W jakim stopniu wydajność obu kart zmienia się podczas konieczności wyświetlenia 33,3 procent więcej pikseli? Radeon R9 390 - szybszy już w większości tytułów 1080p - wysuwa się na prowadzenia przy ultra-szerokim ekranie, notując 13-procentowy spadek wydajności przy zwiększeniu obrazu, co jest całkiem sprawiedliwym kompromisem. GTX 970 radzi sobie gorzej, a spadki wynoszą średnio 19 procent. Takie wyniki są dobre z punktu widzenia monitora 34UM67-P - wspiera FreeSync, więc to idealny partner dla R9 390.

Radeon R9 390 vs GTX 970 Ultra-Wide 21:9 1080p (2560x1080) Benchmarks

Ale to bardziej „gęsta” rozdzielczość 3440×1440 przyciąga uwagę entuzjastów, zwłaszcza ze względu na to, że na 34-calowych monitorach nie trzeba włączać fatalnego skalowania DPI w Windowsie. Przekłada się to na świetną czytelność, wsparcie ze strony aplikacji i większą produktywność. Warto też pamiętać, że - jak wspominaliśmy w testach - R9 Fury X i GTX 980 Ti wydają się być generację lub dwie „za młode”, by oferować świetne wrażenia w 4K. Jednak już zredukowana liczba pikseli w panoramicznym 1440p otwiera nowe możliwości.

Włączamy więc nasze testy 4K w 3440×1440, korzystając z nowego systemu rejestracji DisplayPort 1.2, by zebrać wymagane dane z GPU. Wyniki są nadzwyczajne: liczba klatek na sekundę rośnie średnio o 46 procent na R9 Fury X i o 49 proc. na GTX 980 Ti. Ultra-szerokie 1440p to tylko 60 proc. pikseli z 4K, ale w naszej opinii to, co tracimy na samej ich liczbie, nadrabiamy dzięki szerszemu polu widzenia i znacznie większej płynności.

Nasz LG 34UM67-P wspiera tylko 2560×1080, ale większą rozdzielczość nadal możemy sprawdzić przez włączenie szeregu tytułów na GTX 980 Ti wraz z opcją DSR, automatycznie skalującą rozmiar w dół. Aby dać pogląd na moc oferowaną przez dzisiejsze GPU z najwyższej półki, wystarczy powiedzieć, że po zejściu z bardzo wysokich na wysokie ustawienia, możemy przejść kampanię w Crysisie 3 przy niemal stałej wartości 75 FPS (34UM67 wspiera odświeżanie w 60 Hz i 75 Hz, choć różnice ciężko zauważyć).

GTX 980 Ti vs R9 Fury X 4K/Ultra-Wide 1440p Benchmarks

Granie w formacie 21:9 jest kuszące. W 2560×1080 mamy dobre monitory typu LG 34UM67, razem z rozsądnie wycenionymi kartami pokroju R9 390, zapewniającymi odpowiednią wydajność. Droższe urządzenia 3440×1440 pozwalają tymczasem wydobyć to, co najlepsze z „luksusowych” kart, takich jak R9 Fury X i GTX 980 Ti. Przy takiej rozdzielczość znacznie zmniejszają się kompromisy, na jakie musimy pójść w przypadku 4K. Wydaje się, że znaleźliśmy właśnie idealne miejsce dla tych potężnych kart graficznych.

Oczywiście nie brakuje minusów. Śródziemie: Cień Mordoru działa sprawnie przy niemal każdej rozdzielczości, czego nie można powiedzieć o wbudowanym w tej grze benchmarku. To podkreśla problem, na jaki możemy natknąć się częściej: brak natywnego wsparcia dla formatu 21:9. Wiele tytułów bez problemów renderuje wymaganą liczbę pikseli, ale nie radzi sobie z ich „skadrowaniem”. Niektóre po prostu nie oferują opcji 3440×1440 czy 2560×1080 w menu. Są i inne problemy: rozgrywka w Wiedźminie 3 działa bez zastrzeżeń, ale już przerywniki pozostają w 16:9, generując wielkie, czarne prostokąty po bokach ekranu.

Jak to często bywa w społeczności graczy PC, pomocy nie trzeba szukać daleko. Zespół Flawless Widescreen pracuje nad odpowiednim wsparciem, a WSGF.org to kolejne cenne źródło informacji na temat szerokich formatów. Przydatny jest także temat z forum dyskusyjnego NeoGAF, choćby do obejrzenia ślicznych screenshotów.

LG 34UM67-P i „filmowe" granie w 21:9 - spojrzenie Digital Foundry

Testy były fascynującym doświadczeniem i doskonałym przykładem na to, co czyni granie na PC unikatowym: możliwość dostosowania rozgrywki i nowe, ekscytujące sposoby wyświetlania - nawet takie, o których nie myśleli deweloperzy. A w przypadku 21:9 największa siła jest jednocześnie największym minusem: wiele gier nie wspiera tej rozdzielczości w odpowiedni sposób, wymagając modów i hackowania.

Miejmy nadzieję, że natywne wsparcie dla tego formatu stanie się standardem. Ankieta sprzętowa na Steamie wskazuje jednak, że 1080p to zdecydowana większość graczy, a 1440p i 4K ledwo widać na wykresie (mniej niż 1 procent przebadanych użytkowników aplikacji Valve). Poza full HD, rynek dzieli się na mniejsze nisze - nie tylko ultra-szerokie ekrany, jak 34UM67, ale także konfiguracje z wieloma monitorami. W przyszłości potrzebna będzie dodatkowa praca programistów.

Obecnie 21:9 jest atrakcyjną alternatywą dla większych rozdzielczości w 16:9. Jeśli mamy jakieś zastrzeżenia do 34UM67 (poza FreeSync - w ramce), to jest to cena. Około 2 tysiące złotych to masa pieniędzy, a wyższa opcja 3440×1440 to jeszcze większy wydatek. Wydaje się także, że przy 34 calach, 2560×1080 jest mało „gęstą” wartością. Format zdaje się jednak zyskiwać na popularności: LG prowadzi szarżę, ale konkurencja nie śpi, co powinno zmniejszyć ceny i wprowadzić nowe funkcje. „Wygięty” ekran 3440×1440 ze wsparciem G-Sync i FreeSync? Są już takie plany i mówiąc wprost - musimy to mieć.