Diuna, cz. 1 - zakończenie: co się wydarzyło, najważniejsze informacje
Co warto wiedzieć przed seansem drugiej części „Diuny”.
„Diuna” Franka Herberta to powieść na tyle obszerna, że zamknięcie jej w ramach jednego filmu mogłoby być karkołomnym zadaniem. Denis Villeneuve zdecydował się więc podzielić jej ekranizację dwie części. Przed seansem „Diuny: Części drugiej” warto przypomnieć sobie, co wydarzyło się w pierwszym filmie. W tym miejscu znajdziesz najważniejsze informacje o filmie „Diuna” oraz podsumowanie jego zakończenia.
UWAGA NA SPOILERY: Jak wskazuje tytuł strony, zamieszczamy tutaj informacje o fabularnych szczegółach pierwszej części „Diuny”. Jeśli nie chcesz ich poznać, opuść stronę lub wróć tu w przyszłości. Możesz też przejść do działu filmy i seriale lub na stronę główną serwisu i przeczytać codzienną dawkę informacji ze świata gier, seriali i filmów.
Na tej stronie:
Informacje o świecie przedstawionym - melanż, Arrakis, Bene Gesserit
Uniwersum Diuny jest niezwykle obszerne i rozbudowane. Znajdziemy w nim multum rodów i organizacji, politycznych zależności, motywów religijnych, a także niezwykłych technologii i obco brzmiących nazw. Aby w pełni zrozumieć wydarzenia z filmu, warto poznać choć część z nich.
Akcja Diuny toczy się w dalekiej przyszłości, w której ludzkości udało się skolonizować liczne planety. Władcą znanego wszechświata jest Padyszach Imperator Szaddam IV, a pojedynczymi planetami zarządzają wysokie rody, np. Atrydzi czy Harkonnenowie.
Podstawą ekonomii świata Diuny jest melanż, zwany też przyprawą. To narkotyczna substancja, mająca na celu znaczne zwiększenie potencjału umysłowego osób, które ją zażywają. Mentaci, czyli osoby regularnie zażywające melanż i szkolące się w korzystaniu z jego możliwości, stają się swego rodzaju „żywymi komputerami”, zyskując zdolność szybkiego wykonywania skomplikowanych obliczeń. Rozwinięcie możliwości umysłowych za pomocą melanżu było też niezbędne do nawigowania statkami w przestrzeni kosmicznej.
Konieczność stosowania takiego rozwiązania nastąpiła po wielkiej i wyniszczającej wojnie z obdarzonymi sztuczną inteligencją maszynami, nazywanej Dżihadem Butleriańskim. Po tym wydarzeniu zakazano konstruowania podobnych maszyn i skupiono się na zwiększaniu możliwości ludzkiego umysłu. Kłopot w tym, że konieczna do tego przyprawa znajdowała się tylko na jednej planecie - Arrakis, nazywanej również Diuną. Ród, któremu przypadło zarządzanie Arrakis i pozyskiwanie melanżu zyskiwał wielką władzę, ale musiał też liczyć się z ogromną odpowiedzialnością i czyhającymi tam niebezpieczeństwami.
Jedną z bardziej wpływowych i budzących respekt w uniwersum Diuny organizacji jest zakon Bene Gesserit. To działająca od wieków grupa kobiet, obdarzonych niezwykłymi umiejętnościami. Potrafią one wpływać na inne osoby za pomocą tzw. głosu, a także dostrzegać najdrobniejsze szczegóły w zachowaniu innych osób i tym samym doskonale wykrywać kłamstwa. Najpotężniejsze z nich, Wielebne Matki, były w stanie uzyskać dostęp do wspomnień swoich przodkiń.
Bene Gesserit przez lata dążyły do osiągnięcia swojego tajnego celu. Wkupywały się w łaski wysokich rodów i uwodziły władców, aby w skrzętnie zaplanowanym procesie eugenicznym doprowadzić do narodzin Kwisatz Haderacha - męskiego potomka, który stałby się nadczłowiekiem, mającym wgląd w pamięć przeszłych pokoleń i mogącym przewidzieć przyszłość, a jednocześnie ulegałby wpływowi kapłanek. Dzięki niemu mogłyby zyskać znacznie większą władzę i potęgę, niż dotychczas.
Kim jest Paul Atryda
Główny bohater Diuny to syn księcia Leto I Atrydy i Lady Jessiki - należącej do zakonu Bene Gesserit konkubiny księcia. Zadaniem narzuconym Jessice przez zakon było urodzenie księciu córki, która to miałaby zostać w przyszłości matką Kwisatz Haderacha. Zakochana w Leto Jessica nie posłuchała jednak swoich przełożonych i zdecydowała się świadomie urodzić księciu syna. Choć proces eugeniczny odcisnął na Paulu pewne piętno, objawiające się w postaci towarzyszących mu wizji, to Bene Gesserit uważają, że może on być zbyt niepewny i niestabilny, aby uznać go za Kwisatz Haderacha.
Bene Gesserit przez lata siały propagandę wśród Fremenów (rodowitych mieszkańców Arrakis, którym Imperium odebrało ziemie), wedle której na planetę miałby przybyć mesjasz, który poprowadzi ich do walki z imperialnym okupantem i przyniesie im wyzwolenie. Idealnym kandydatem na mesjasza był oczywiście Paul, nazwany przez wiernych Lisan al Gaib - czyli głos spoza świata.
Paula poznajemy jako piętnastoletniego chłopaka, szkolącego się w umiejętnościach bitewnych i mentalnych (charakterystycznych dla Bene Gesserit, nieosiągalnych dla innych mężczyzn). I choć z początku przypomina on protagonistów z wielu innych dzieł kultury, to jest on dużo bardziej złożoną i niejednoznaczną postacią. Niezwykle istotny jest tu wątek fałszywego mesjasza, który zostaje wyraźniej zaznaczony w drugiej części filmu, a jego pełnego rozwinięcia możemy spodziewać się w zapowiadanej przez Denisa Villeneuve'a trzeciej części, opartej na powieści „Mesjasz Diuny”.
Najważniejsze wydarzenia - przybycie na Arrakis, walka z Harkonnenami, dołączenie do Fremenów
Z rozkazu Padyszacha Imperatora Szaddama IV książę Leto I Atryda ma opuścić rodzimą planetę Kaladan i objąć władzę nad Arrakis. Wiązałoby się to z przejęciem niezwykle ważnej w imperium funkcji - wydobywaniem i dystrybucją melanżu. Tym samym przejąłby schedę po brutalnym rodzie Harkonnenów, którzy zostali zmuszeni opuścić Diunę.
Leto od początku dostrzegał, że przekazanie mu władzy nad Arrakis wiązało się z pewnym zagrożeniem i Imperator ukrywał swoje prawdziwe pobudki. Nie mylił się. Szaddam IV wraz z baronem Vladimirem Harkonnenem zaplanowali wybicie rodu Atrydów. Harkonnenowie, Wraz z elitarnymi wojskami Imperatora, sardaukarami, mieli ponownie podbić Arrakis i powrócić do władzy, pozbywając się Leto, Paula i Lady Jessiki.
Plan udaje się tylko połowicznie. Zaufany lekarz Atrydów, doktor Yueh, został zaszantażowany przez Harkonnenów i umożliwił im wtargnięcie do pałacu. Miasto Arrakin zostaje podbite, a baron przekazuje władzę nad planetą swojemu bratankowi Rabbanowi. Giną Leto I i Duncan Idaho, a baron cudem unika śmierci. Paulowi i Jessice udaje się uciec Harkonnenom, a dzięki sprzętowi przekazanemu im przez targanego wyrzutami sumienia doktora Yueha są w stanie przeżyć na nieprzyjaznej i pełnej niebezpieczeństw pustyni.
W trakcie tułaczki trafiają na grupę Fremenów, którą dowodzi Stilgar. Jedną z jej członkiń jest Chani - dziewczyna, którą Paul od jakiegoś czasu widywał w swoich snach. Choć Stilgar pozwolił księciu i jego matce dołączyć do plemienia, to nie wszyscy byli tak przyjaźnie nastawieni wobec obcych. Niejaki Dżamis wyzwał młodego Atrydę na pojedynek na śmierć i życie.
Paul wygrywa pojedynek, odbierając życie fremeńskiemu wojownikowi. Według reguł pustynnego ludu, młody Atryda stał się teraz jednym z nich. Pod wpływem szacunku, jaki Leto I okazywał Fremenom, a także wizji, w której Paul przewodzi lokalnej rewolcie przeciwko Imperatorowi i Harkonnenom, chłopak decyduje się podążyć za Stilgarem. Film kończy się w momencie, gdy Paul, Lady Jessica oraz drużyna Stilgara wyruszają do siczy Tabr - największej w północnej części planety kryjówki Fremenów.
Fabuła filmowej „Diuny” to zaledwie połowa historii, zawartej w powieściowym pierwowzorze. Dalszy jej ciąg poznajemy w filmie „Diuna: Część Druga”.
Zobacz także: