Gwiezdne Wojny - w jakiej kolejności oglądać Star Wars
Kalendarz i pełna chronologia filmów i seriali.
Brak kolejności chronologicznej towarzyszy Gwiezdnym Wojnom od samego początku. W końcu pierwszym filmem franczyzy jest epizod IV, a epizody I-III powstały wiele lat później. O ile ułożenie w odpowiednej kolejności filmów z głównej sagi nie powinno sprawić nikomu problemu, to liczne spin-offy znacząco utrudniają to zadanie. W tym miejscu poznasz chronologię wszystkich filmów i seriali ze świata Gwiezdnych Wojen.
Na tej stronie - skocz do sekcji:
- Datowanie i epoki świata Gwiezdnych Wojen
- Upadek Jedi
- Rządy Imperium
- Era Rebelii
- Nowa Republika
- Powstanie Najwyższego Porządku
- Pozostałe produkcje
Datowanie i epoki świata Gwiezdnych Wojen
Aby lepiej zrozumieć chronologię produkcji ze świata Star Wars, warto poznać stosowane wobec nich datowanie. W świecie tym wyróżniamy 2 okresy, znane jako BBY (przed Bitwą o Yavin) i ABY (po Bitwie o Yavin). Swoistym środkiem jest rok 0 BBY, w którym, oprócz wspomnianej bitwy, toczą się wydarzenia ukazane w „Części IV - Nowej Nadziei”. Datowanie to jest wyłącznie zewnętrzne, a więc nie uświadczymy posługiwania się nim przez bohaterów filmów i seriali.
Z chronologią wiąże się podział na poszczególne ery, zaktualizowany podczas Star Wars Celebration w 2023 roku. Wyróżniono łącznie 9 epok, do których przyporządkowano powstałe już, a także powstające produkcje:
- Dawn of the Jedi (ang. Świt Jedi)
- The Old Republic (ang. Stara Republika)
- The High Republic (ang. Wielka Republika)
- Fall of the Jedi (ang. Upadek Jedi)
- Reign of the Empire (ang. Rządy Imperium)
- Age of Rebellion (ang. Era Rebelii)
- The New Republic (ang. Nowa Republika)
- Rise of the First Order (ang. Powstanie Najwyższego Porządku)
- New Jedi Order (ang. Nowy Zakon Jedi)
Upadek Jedi
Opowieści Jedi (ok. 68-19 BBY)
Serial animowany | Rok produkcji: 2022
Najdalej wybiegającą w przeszłość produkcją jest stosunkowo świeży serial animowany. Antologia pokazuje kilka rozłożonych w czasie historii, skupionych na młodości hrabiego Dooku i różnych etapach życia Ahsoki Tano. O ile odcinki 1-4 dzieją się przed „Mrocznym Widmem”, to odcinkom 5 i 6 bliżej czasowo do „Wojen Klonów”.
Część I - Mroczne Widmo (32 BBY)
Film aktorski | Rok produkcji: 1999
Czwarty pod wględem premiery, a chronologicznie pierwszy epizod tzw. Sagi Skywalkerów. To tutaj poznajemy młodego Anakina Skywalkera, a także dowiadujemy się, jak wyglądała Republika przed przejęciem władzy przez Imperium.
Część II - Atak Klonów (22 BBY)
Film aktorski | Rok produkcji: 2002
Druga część przenosi akcję o dziesieć lat do przodu. Anakin jest już nastolatkiem, a w jego rolę wciela się Hayden Christensen. Wydarzenia ukazane w tym filmie doprowadziły do rozpoczęcia Wojen Klonów, którym to został poświęcony serial animowany.
Wojny Klonów (22-19 BBY)
Film i serial animowany | Lata produkcji: 2008-2014
Pierwszy serial animowany Dave'a Filoniego, opowiadający o wydarzeniach między „Atakiem Klonów” i „Zemstą Sihtów”. Serial liczy sobie 6 sezonów, a poprzedza go film kinowy o tym samym tytule. To właśnie w tej produkcji zadebiutowały tak istotne dla marki postacie, jak Ahsoka Tano czy Bo-Katan Kryze.
Część III - Zemsta Sithów (19 BBY)
Film aktorski | Rok produkcji: 2005
Ostatni z filmów tzw. trylogii prequeli. To właśnie tutaj Anakin przechodzi na ciemną stronę Mocy i staje się Darthem Vaderem, a Palpatine przejmuje władzę, tworząc Imperium. Większość Jedi zostaje zgładzona, a Luke i Leia ukryci przed swoim ojcem.
Rządy Imperium
Parszywa Zgraja (19 BBY)
Serial animowany | Lata produkcji: 2021-2024
Serial opowiadający o drużynie elitarnych klonów, tytułowej Parszywej Zgrai, która podejmuje się najemnych zleceń i próbuje odnaleźć się w nowej rzeczywistości po Wojnach Klonów. Akcja rozpoczyna się od wydania słynnego Rozkazu 66 w „Zemście Sithów”.
Han Solo (10 BBY)
Film aktorski | Rok produkcji: 2018
Film opowiadający o początkach słynnego przemytnika. To właśnie tutaj zaprzyjaźnia się z Chewbaccą i Lando, wchodzi w posiadanie Sokoła Millenium, a także otrzymuje psedonim „Solo”. Akcja umiejscowiona jest pomiędzy oryginalną trylogią i trylogią prequeli, jeszcze przed narodzinami Rebelii.
Obi-Wan Kenobi (9 BBY)
Serial aktorski | Rok produkcji: 2022
Ewan McGregor ponownie wciela się w legendarnego mistrza Jedi. Podczas swojej przygody musi chronić mała Leię Organę, a także zmierzyć się ze ścigającymi rycerzy Jedi Inkwizytorami. Dowiadujemy się też, jak wyglądało jego życie na Tatooine między „Zemstą Sithów” i „Nową Nadzieją”.
Era Rebelii
Rebelianci (5-0 BBY)
Serial animowany | Lata produkcji: 2014-2018
Licząca sobie cztery sezony produkcja opowiada o załodze statku Ghost, która stawia czoło siłom Imperium - w tym potężnemu admirałowi Thrawnowi i polującym na rycerzy Jedi Inkwizytorom. Część członków drużyny - Ezra Bridger, Hera Syndula i Sabine Wren powracają w serialu „Ahsoka”.
Andor (5-0 BBY)
Serial aktorski | Lata produkcji: 2022-2024
Serial opowiadający o początkach Rebelii i drodze Cassiana Andora od drobnego złodzieja do członka legendarnej załogi Łotra 1. Akcja 1. sezonu osadzona jest w roku 5 ABY, a sezon drugi ma być rozłożony na lata 4-0 i kończyć się niedług przed akcją filmu „Łotr 1”.
Łotr 1 (0 BBY)
Film aktorski | Rok produkcji: 2016
Film opowiadający o załodze Rebeliantów z Cassianem Andorem na czele, która zdobyła plany Gwiazdy Śmierci. Ich zaangażowanie okazało się kluczowe podczas walki z Imperium, co ukazuje dziejąca się niedługo później „Nowa Nadzieja”.
Część IV - Nowa Nadzieja (0 BBY)
Film aktorski | Rok produkcji: 1977
Film, od którego wszystko się zaczęło i który stanowi środek, jeśli chodzi o datowanie wydarzeń w przedstawionym świecie. To właśnie tutaj zaczyna się droga Luke'a Skywalkera do zostania Jedi, a także odbywa się legendarna Bitwa o Yavin.
Część V - Imperium Kontratakuje (3 ABY)
Film aktorski | Rok produkcji: 1980
Bezpośrednia kontynuacja „Nowej Nadziei”. To tutaj Luke odbywa szkolenie u Mistrza Yody, a także dowiaduje się, że Darth Vader jest jego ojcem.
Część VI - Powrót Jedi (4 ABY)
Film aktorski | Rok produkcji: 1983
Ostatnia część oryginalnej trylogii, w której to Imperium zostaje pokonane, a władzę przejmuje wywodząca się z Rebelii Nowa Republika. Losy Luke'a, Lei i Hana kontynuowane są w najnowszej, dziejącej się 30 lat później trylogii.
Nowa Republika
The Mandalorian (9 ABY)
Serial aktorski | Lata produkcji: 2019-
Pierwszy aktorski serial ze świata Star Wars. Opowiada o losach mandaloriańskiego łowcy nagród Dina Djarina i obdarzonego mocą dziecka imieniem Grogu. W serialu dowiadujemy się, że pomimo prężnie rozwijającej się Nowej Republiki, Imperium nie powiedziało jeszcze ostatniego słowa.
Księga Boby Fetta (9 ABY)
Serial aktorski | Lata produkcji: 2021-2022
Produkcja iosadzona między 2 i 3 sezonem „Mandalorianina”. Opowiada o losach legendarnego łowcy nagród, Boby Fetta. W serialu pojawiająją się też inne znane postaci - Din Djarin, Luke Skywalker i Ahsoka.
Powstanie Najwyższego Porządku
Ruch Oporu (34 ABY)
Serial animowany | Lata produkcji: 2018-2020
Jedyna dotychczas produkcja, pozwalająca poznać tło konfliktu zaprezentowanego w najnowszej trylogii. Młody pilot Kazuda Xiono dołącza do Ruchu Oporu i otrzymuje misję szpiegowania wyrosłego na gruzach Imperium Najwyższego Porządku. Akcja tego liczącego dwa sezony serialu rozpoczyna się pół roku przed „Przebudzeniem Mocy”.
Część VII - Przebudzenie Mocy (34 ABY)
Film aktorski | Rok produkcji: 2015
Imperium odradza się jako Najwyższy Porządek pod wodzą tajemniczego Naczelnego Wodza Snoke'a i przejmuje władzę w galaktyce. Przeciwstawia mu się Ruch Oporu, który tworzą członkowie dawnej Nowej Republiki. Kylo Ren, obdarzony mocą wnuk Dartha Vadera postanawia podążać drogą swojego dziadka. W międzyczasie niejaka Rey odkrywa w sobie moc i staje się nadzieją na pokonanie zła.
Część VIII - Ostatni Jedi (34 ABY)
Film aktorski | Rok produkcji: 2017
Rey odnajduje Luke'a Skywalkera i prosi go, aby ten nauczył jej sztuki Jedi. Dawny Mistrz porzucił jednak nadzieję, kiedy to zawiódł swojego ucznia, Kylo Rena. Między Rey i Kylo rodzi się nić porozumienia, a dziewczyna kuszona jest przez ciemną stronę Mocy.
Część IX - Skywalker. Odrodzenie (35 ABY)
Film aktorski | Rok produkcji: 2019
Ostatni jak do tej pory rozdział w historii Gwiezdnych Wojen, kończący erę Najwyższego Porządku. Palpatine powraca, aby ostatecznie rozprawić się z Ruchem Oporu. Rey dowiaduje się mrocznej prawdy o przeszłości swojej rodziny, lecz mimo to znajduje siłę, aby stawić opór groźnemu wrogowi.
Pozostałe produkcje
Umieszczenie niektórych produkcji na osi czasu jest dość problematyczne. Poszczególne odcinki antologii „Wizje” dzieją się w bardzo różnych okresach, często trudnych lub niemożliwych do określenia. Animowany serial „Wojny Klonów” Genndy'ego Tartakovskiego nie jest już kanoniczny, a wydarzenia ukazane w nim wykluczają się z wydarzeniami z nowszych „Wojen Klonów” Dave'a Filoniego. Na liście zabrakło też krótkich animacji spod znaku „Lego Star Wars” oraz starszych, nieco zapomnianych filmów, takich jak „Ewoki: Bitwa o Endor” czy „Holiday Special”, których próżno szukać w oficjalnej dystrybucji.
Ze względu na brak konkretnych dat na liście nie ma też produkcji dopiero zapowiedzianych. Warto jednak wiedzieć, że będą one wybiegać dalej w przeszłość lub przyszłość niż dotychczas. Serial „The Acolyte” osadzony jest w erze Wielkiej Republiki, około 100 lat przed wydarzeniami z Sagi Skywalkerów, a film Jamesa Mangolda o Świcie Jedi sięga aż 25000 lat w przeszłość. Zapowiedziano też kontynuację losów Rey, osadzoną kilkanaście lat po filmie „Skywalker. Odrodzenie”.
Więcej o produkcjach ze świata Gwiezdnych Wojen: