Intel Kaby Lake: Core i3 7350K - Test

Kaby Lake kazał nam długo na siebie czekać. Do tej pory wydawało nam się, że technologia Core i3 jest stworzona do gier - do niedawna sercem naszego biurowego peceta był procesor Core i3 4130. A gdyby tak dało się go jeszcze podkręcić? Czy dwurdzeniowy i3 pracujący z porażającą częstotliwością 5 GHz przebije czterordzeniowy procesor z linii Core i5? Wraz z premierą Core i3 7350K mamy okazję odpowiedzieć na to pytanie.

Na pierwszy rzut oka i3 7350K nie wyróżnia się na tle innych procesorów oznaczonych symbolem „K”. Intel przyzwyczaił nas do tego, że w swoich flagowcach nieznacznie podbija częstotliwość taktowania i odblokowuje możliwość podkręcania dla podstawy taktowania i mnożnika. W przypadku i3 7350K ma to swoje wady i zalety. Z jednej strony kupujący otrzymuje najszybszy procesor z serii i3 dostępny na rynku - częstotliwość taktowania niezmiennie trzyma poziom 4,2 GHz, a do tego otrzymujemy 4 MB cache (tańsze i3 oraz Pentiumy mają tylko 3 MB). Z drugiej strony, 7350K jest sprzętem stosunkowo drogim jak na możliwości, które oferuje. Jak by nie spojrzeć, to dwurdzeniowy czip, za który producent liczy sobie całkiem sporo, niebezpiecznie zbliżając się do niższych, zablokowanych modeli czterordzeniowego i5.

Intel każe nam wybrać, co jest lepsze: szybki jak Struś Pędziwiatr chip dwurdzeniowy, czy taktowany nieco skromniejszą częstotliwością czterordzeniowiec? Decyzji nie ułatwia fakt, że i3 z niższej półki są bardziej racjonalnie wycenione i o 300-450 zł tańsze od i3 6100 czy i3 7100. I jeszcze jeden dość oczywisty kandydat, którego wszyscy starają się ignorować: Pentium G4560. Kaby Lake może i nie imponuje stosunkiem wydajności do ceny, ale w sektorze procesorów budżetowych dokonuje się właśnie rewolucja. G4560 ma niższe taktowanie i brakuje mu kilku funkcji, ale to takie i3 z zegarem 3,5 GHz - i kupimy go za marne 300 zł.

Z taką ceną procesor z pewnością da się we znaki i37350K. Żeby go podkręcić, będziemy potrzebować dość kosztownej płyty głównej z układem Z170 albo Z270. Jak już niejednokrotnie udowodniliśmy w recenzjach procesorów, gry, w których to CPU stanowi wąskie gardło, dostają niezłego kopa, kiedy podepniemy szybszą pamięć. Aż człowiek zaczyna się zastanawiać, czy nie zwiększyć budżetu o te 2500-300 zł i nie kupić sobie naprawdę imponującego Core i5 7600K.

Core i3 7350K Review: Faster Than An i5 For Gaming?

Zacznijmy od przyjętej przez nas metodologii. Z recenzji poprzednich CPU z linii Kaby Lake została nam pamięć DDR4 Corsair Dominator, taktowana częstotliwością 3000 MHz. Chcąc dopasować procesor do możliwości tańszej płyty umożliwiającej podkręcanie, wpięliśmy ją w MSI Z270 Gaming M3. Wspomniane M3 niewiele różni się od świetnego M5, na którym testowaliśmy Core i7 7700K - producent zdecydował się usunąć kilka zaawansowanych funkcji i dziwnych opcji, ale obie płyty mają niemal identyczny BIOS i takie same możliwości podkręcania. Pod tym względem 7350K zachowuje się jak inne chipy z serii „K” - da się go podkręcić do 5 GHz, ale po przekroczeniu 4,8 GHz system zaczyna generować stanowczo zbyt dużo ciepła. Z tego powodu podczas testów zatrzymaliśmy się na tej wartości. Corsair H100i GTX to bez wątpienia świetny układ chłodzący, ale przy 4,9 GHz temperatura procesora sięgała nawet 90 stopni Celsjusza.

Benchmarki (niżej) podsumowują wady i zalety Core i3 7350K. To istny potwór, kiedy w grę wchodzą procesy jednowątkowe - osiągami dorównuje Core i7 7700K w wersji fabrycznej. Jeśli musi obsłużyć większą liczbę wątków, zaczyna przegrywać z zablokowanym Core i5 6500 (i to nawet po podkręceniu), a do i5 7600K oraz i7 7700K - czyli ścisłej czołówki - w ogóle nie ma startu. Warto nadmienić, że bardzo zgrabnie na tym tle wypada Pentium G4560. Oczywiście w naszym porównaniu to procesor z najniższej półki, ale pamiętajmy, że i3 7350K jest o wiele droższe. Pentium najmocniej wykłada się na dekodowaniu HEVC.

Jak wiemy z poprzednich recenzji różnych CPU, benchmarki i testy wideo (przy dekodowaniu materiału w 4K z Rise of the Tomb Raider korzystaliśmy z Handbrake'a) nijak się mają do wydajności procesorów w grach. Dlatego poszczególne tytuły odpalamy na naszym komputerze testowym, wyposażonym w podkręconego Titana X (Pascal) w 1080p. W ten sposób procesor przetworzy najbardziej złożone sceny i nie grozi nam, że GPU zadławi się silnikiem. Ta metoda pozwala obnażyć prawdziwy potencjał CPU i przepustowość pamięci.

1 of 7

Caption

Attribution

Najpierw postanowiliśmy umiejscowić Core i3 7350K na skali z - również reprezentującymi architekturę Kaby Lake - chipami i5 oraz i7 z serii K. Choć 7600K oraz 7700K to najdroższe czterordzeniowe CPU w odpowiednich dla nich przedziałach cenowych, i tak mamy wrażenie, że za 7350K sporo przepłacamy. Różnica między i3 a i5 K sięga ok. 250-300 zł, a kiedy zaczynaliśmy testy, towarzyszyło nam wrażenie, że to jednak czterordzeniowiec z prawdziwego zdarzenia ma więcej do zaoferowania.

Na wyniki The Division i Assassin's Creed Unity wpływa wąskie gardło GPU - i to pomimo faktu, że wykorzystujemy przecież kartę graficzną o niespotykanej mocy. To tłumaczy, dlaczego w testach obie gry znalazły się tak blisko siebie. Ale na przykładzie innych tytułów wyraźnie widać różnice między poszczególnymi generacjami. Ogólnie rzecz biorąc, podkręcone i3 taktowane częstotliwością 4,8 GHz nie ma szans z Core i5 7600K na ustawieniach sklepowych. Wyróżniają się dwa benchmarki: po pierwsze, Far Cry Primal naprawdę świetnie działa na i3 - co jest efektem zastosowanego silnika, zasilanego w przeważającej mierze z jednego rdzenia i przerzucającego dodatkowe zadania na pozostałe wątki. Ciekawie wypada też Wiedźmin 3. Dobry wynik i5 nie zaskakuje, ale rezultaty są bardzo zbliżone, biorąc pod uwagę, że gra zapełnia wszystkie dostępne wątki.

Na pierwszy rzut oka wyniki wydają się zbliżone, ale pamiętajmy, że to dane uśrednione. Faktyczną różnicę między poszczególnymi CPU zauważymy, patrząc na kolumnę opisującą największe spadki animacji. Core i3 7350K to naprawdę mocny procesor, ale nawet po podkręceniu nie trzyma 60 klatek w dżungli z Crysis 3 i ledwo (nawet na 4,8 GHz) daje sobie z tym radę w Dolinie Geotermalnej z Rise of the Tomb Raider. Gwoli ścisłości trzeba zaznaczyć, że również i5 taktowane częstotliwością 4,8 GHz ma problem z Crysisem 3 - za to w RotTR daje naprawdę satysfakcjonujące rezultaty. Ciekawe zatem, co się stanie, jeśli zestawimy i3K z procesorami mniejszego kalibru, w zbliżonych widełkach cenowych?

Core i3 7350 vs i5 7600K vs i7 7700K Gaming Benchmarks

W drugim zestawieniu benchmarków z gier znowu znalazły się i3 7350K i Core i5 7600K na ustawieniach sklepowych (porównywalne z wynikami niepodkręconego i5). Nie mamy co prawda pod ręką Core i5 7400 o częstotliwości taktowania 3,0 GHz, mamy za to nieco szybsze Core i5 6500, również bazujące na architekturze Skylake i wyposażone w boost clock o częstotliwości 3,6 GHz. Ponieważ Core i3 uważane jest powszechnie za opcję budżetową, dorzuciliśmy do zestawienia nowego króla tego sektora rynku - Pentium G4560, które podobnie jak i3 został wyposażony w dwa rdzenie i cztery wątki, ale jego częstotliwość taktowania wynosi 3,5 GHz. Nie szkodzi, bo rynkowa cena Pentium to około 35 procent ceny i3 7350K. Nasz egzemplarz kosztował 315 zł i naprawdę zaskoczył nas wydajnością.

Król procesorów jednowątkowych - Far Cry Primal - na i3 wypada znakomicie. Zarówno na ustawieniach sklepowych, jak i po podkręceniu bez większego trudu wygrywa z Core i5 6500. A jeśli zwiększymy częstotliwość taktowania do 4,8 GHz, procesor zbliża się do wyników zablokowanego i5 Skylake. W Ashes of the Singularity i Crysis 3 wygrywa z zablokowanym czterordzeniowcem. Ale, pomijając Far Cry, i3 7350K nie ma dość mocy, żeby znokautować konkurencję. Ogólnie rzecz biorąc, choć wycisnęliśmy z tego dwurdzeniowca obsługującego cztery wątki siódme poty - ignorując przy tym problem wydajności energetycznej i montując mocny układ chłodzący - efekty starcia z i5 6500 i tak były mocno dyskusyjne. Czterordzeniowy Skylake nie ma podobnych problemów: oferuje wysoką wydajność i nie potrzebuje specjalistycznego chłodzenia, wystarczy mu fabrycznie montowany, maleńki radiator z wiatrakiem. A jeśli użytkownik dysponuje odpowiednią płytą Z170 i wgra starszy BIOS, to nawet i5 6500 może podkręcić.

I na tym właśnie polega problem Core i3 7350K. Kosztuje niemal tyle samo, co zablokowane i5, ale żeby w pełni wykorzystać jego potencjał, będziemy potrzebować płyty głównej umożliwiającej podkręcanie oraz konkretnego układu chłodzącego. W ubiegłym roku Core i3 6100 zaskoczył konsumentów, kiedy okazało się, że zablokowany, tani (kosztujący ok. 500 zł) chip dwurdzeniowy można podkręcić do ponad 4,5 GHz. Za 1000 zł odblokowane i3, choć z wyższej półki, po prostu się nie kalkuluje. Pentium G4560 może i jest najsłabszym procesorem Intela siódmej generacji, ale gwarantuje wydajność na poziomie 70-80 procent mocy i3, za jedną trzecią jego ceny. Nie zaprzeczamy, że Kaby Lake zrewolucjonizowało rynek procesorów dwurdzeniowych, ale kluczowe znaczenie miało dodanie do wybranych Pentiumów obsługi wielowątkowości.

Core i3 7350K vs Pentium G4560 vs Core i5 6500 Gaming Benchmarks

Intel Kaby Lake: Core i3 7350K - werdykt Digital Foundry

Core i3 7350K to intrygujący eksperyment. Jednoznacznie potwierdza teorię, że i3 i (w domyśle) wielowątkowość pozwalają osiągnąć efekty wykraczające poza to, co sugerowałaby sucha specyfikacja - choć efekt ten widoczny jest bardziej w grach, niż przy obróbce multimediów. Ale główny przekaz jest jednoznaczny: w niepamięć odchodzą czasy, kiedy silniki gier pisano z myślą o jednordzeniowcach. Normą jest, że gry obsługują procesory wielordzeniowe i w większości przypadków Core i5 bez większego trudu zapewnia podobną wydajność, co maksymalnie podkręcone i3.

Na naszym i3 7350K udało nam się dobić do 4,8 GHz. To zaledwie krok od 4,9 GHz, ale wystarczająco duży, by CPU zaczęło generować zbyt dużo ciepła jak na nasze gusta - nawet po podłączeniu chłodzenia wodnego Corsair H100i GTX. Niewykluczone, że procesor da się bardziej podkręcić, ale wiele zależy tutaj od komponentów (a to już czysta ruletka) i jakoś nie wydaje nam się, żeby te dodatkowe 200-300 MHz w znacznym stopniu wpłynęło na jakość zabawy. Krótko mówiąc, wyższa częstotliwość taktowania nie zawsze przynosi wymierne korzyści. Analogicznie do wszystkich pozostałych CPU od Intela, które dotychczas testowaliśmy, wydajność procesora rośnie liniowo w powiązaniu z przepustowością pamięci - co pokazuje niniejsza tabela. Niezależnie od tego, jak mocno podkręcimy sprzęt, szybsza pamięć zawsze załatwi nam kilka dodatkowych klatek animacji.

Core i3 7350K to kawał świetnego procesora, ale trudno usprawiedliwić jego zakup, kiedy cena jest nieadekwatna do wydajności. A żeby w pełni wykorzystać możliwości tego CPU, będziemy potrzebować dość kosztownej płyty głównej z chipsetem Z170/Z270, szybkiej pamięci (tylko w takim połączeniu podkręcanie ma sens) oraz solidnego układu chłodzącego. Już lepiej oszczędzić sobie wydatku i kupić Core i5 7500, który nie potrzebuje nowego radiatora, a wydajnością przebija Core i5 6500, którego użyliśmy w naszych porównaniach.

Nie ma za to wątpliwości, że największą niespodzianką porównania okazał się Pentium G4560, oferujący nieziemski wręcz stosunek jakości do ceny. Wcześniejsze Pentiumy i Celerony obsługiwały dwa wątki, co w nowszych grach skutkowało zacinaniem - i właśnie dlatego bardzo trudno jest nam polecić podkręcone Pentium G3258. Obsługujące wielowątkowość G4560 nie ma tego problemu - wstępne wyniki są bardzo obiecujące, a w recenzji nie omieszkamy porównać go z innymi procesorami z sektora budżetowego.