Intel Kaby Lake: Core i7 7700K - Test

Jaka jest przyszłość procesorów x86? Jak omawialiśmy tydzień temu, jesteśmy na rozdrożu. Core i7 7700K to wyśmienite urządzenia, ale usprawnienia względem poprzedniej linii produktów są minimalne, a jeśli wziąć pod uwagę codzienne zastosowania zwykłych użytkowników - niemal żadne. To najmocniejszy na rynku CPU do gier, ale istniejące Core i7 6700K są jedynie ułamek słabsze.

7700K wyciska ostatnie soki z istniejących możliwości technologicznych Intela i wprowadza kilka pomniejszych innowacji. Podstawowa architektura pozostała jednak taka sama, jak w Skylake, co oznacza identyczne wyniki przy takim samym taktowaniu. Nasze testy wykazują różnice mieszczące się w granicach błędu statystycznego, nawet w najbardziej wymagających benchmarkach. Kaby Lake rozszerza za to funkcje multimedialne, uwzględniając sprzętowe kodowanie i dekodowanie HEVC, a także wsparcie dla Google VP9 (dla oglądających filmiki z YouTube w 4K).

Procesor otrzymał też dodatkowe ścieżki transmisji PCI Express, co przekłada się na możliwość podpięcia urządzeń masowych o wysokiej przepustowości. Co więcej, nawet podstawowe płyty główne Kaby Lake wspierają teraz pamięci DDR4 2400 MHz, co stanowi krok do przodu w porównaniu z 2133 MHz na premierowych urządzeniach Skylake. Jak wynika z naszych testów, procesory Core i5 oraz i7 bez literki K w nazwie mogą dzięki temu zyskać nawet 5 procent wydajności w tytułach szczególnie obciążających procesorów.

Najważniejszym dodatkiem jest jednak taktowanie wyższe o 200-300 MHz, wprowadzone dzięki dopracowaniu technologii produkcji w 14 nm. Core i7 7700K to bazowe 4,2 GHz, z boostem turbo sięgającym 4,5 GHz. Jeśli dodać do tego płytę główną Z170 lub Z270, sensowne chłodzenie i szybki RAM, to wystarczy włączyć XMP w BIOS-ie i cieszyć się efektami. XMP włącza podkręcanie pamięci, ale zazwyczaj także „rozszerzone turbo”, czyli automatyczne podkręcenie podnoszące wydajność wszystkich ośmiu wątków do maksymalnych możliwości jednego rdzenia. To najprostsze 4,5 GHz, jakie kiedykolwiek osiągnęliście.

Core i7 7700K Review: Extreme Gaming CPU Power

Sprawdzaliśmy Core i7 7700K na dwóch płytach głównych: Asus Z270 Maximus 9 Code z naszego testu Core i5 7600K, a także na MSI Z270 Gaming M5. Oba modele gwarantują podkręcenie do 4,8 GHz przy takim samym napięciu i podobnie będzie zapewne na większości tego typu urządzeń. Korzystamy z czterech modułów DDR4 od Corsair (15-17-17-35), a także z chłodzenia Corsair H100i GTX. Jeśli chcemy osiągnąć 5 GHz i więcej, potrzebne będzie wydajne schładzanie.

Jedyną konkurencją dla Core i7 7700K są poprzednie modele z tej rodziny. Ponownie przetestowaliśmy trzy ostanie generacje: 3770K, 4790K i 6700K. W przypadku architektury Haswell i Ivy Bridge postawiliśmy na najszybsze DDR3, jakie mieliśmy w szufladzie, by nieco wyrównać pole. Do tego dodajemy wyniki Core i5 7600K.

Sprawdziliśmy trzy konfiguracje: bazowe taktowanie, rozszerzone turbo oraz najwyższe stabilne podkręcenie, jakie osiągnęliśmy. Jak w przypadku Core i5 7600K, było to 4,8 GHz. Badamy benchmark XTU Intela, CineBench R15 oraz kodowanie wideo na bazie naszej własnej próbki Rise of the Tomb Raider w 4K, stosując h.264 oraz HEVC. Rozszerzone turbo daje stałe 4,5 GHz, więc starsze modele i7 podkręcamy także do tego samego poziomu, dla lepszego porównania.

1 of 8

Caption

Attribution

Jak można się domyślać, benchmark Intela pokazuje ogromne zmiany pomiędzy generacjami, ale już CineBench to mniej radykalne przyrosty, co widać także w kodowaniu w Handbrake - choć sprzętowe wsparcie HEVC w nowym CPU daje już przewagę względem starszych procesorów. Zmiany pomiędzy standardowym taktowaniem poszczególnych modeli są oczywiście najbardziej wyraźne. Strategia Intela to nie tylko poprawki w architekturze, ale także powolne podnoszenie taktowania. Nowy i7 7700K to już maksymalne turbo na poziomie 4,5 GHz, powyżej 3,9 GHz z Ivy Bridge.

Jak widzieliśmy już wcześniej, testy w grach są dużo ciekawsze, a spore zmiany wprowadziła właśnie architektura Skylake, wykorzystując pełnię możliwości pamięci DDR4 w produkcjach obciążających właśnie procesor. Aby upewnić się, że badamy właśnie CPU, wszystkie systemy podpinamy do nowej karty graficznej Titan X i włączamy rozdzielczość 1080p. Ewentualne ograniczenia GPU są w ten sposób eliminowane i możemy skupić się na procesorze i pamięci.

Czy taki test prezentuje rzeczywiste warunki? Na pewno nie, ale nie możemy sprawdzić nowego i7 z każdą kartą na rynku, ani też symulować pełni obciążeń, ze względu na dynamiczną naturę rozgrywki. Możemy być jednak pewni, że im większa liczba w tabeli poniżej, tym dłużej posłuży nasz procesor w nadchodzących tytułach. Wyniki potwierdzają, że niemal wszystkie współczesne tytuły zyskują na ośmiu wątkach, co widać szczególnie przy zestawieniu nowoczesnego i5 z pięcioletnim i7 o niższym taktowaniu.

Core i7 7700K vs Core i5 7600K Stock/4.8GHz Gaming Benchmarks

Upraszczamy tabelę do podkręconych wyników starszego sprzętu. Z testów płyną dwa główne wnioski. Po pierwsze, Core i5 7600K jest szybki, ale 7700K to już czysty odlot. Każda gra z wyjątkiem The Division (wbudowany benchmark obciąża GPU, nawet Titan X Pascal) i Far Cry Primal (z naciskiem na jeden wątek) to wzrost wydajności, nawet o 35 procent. Nowe silniki graficzne lepiej wykorzystują wielordzeniowe CPU, a nowy i7 radzi sobie świetnie w takich warunkach.

Dominacja i7 nie jest jednorazowym wyjątkiem. Rise of the Tomb Raider, Crysis 3 oraz Ashes of the Singularity to ponad 33 procent lepsze wyniki. Wiedźmin 3 - 26 proc. Nie zamierzamy sugerować, że i5 to słaby sprzęt - nadal jest naszym wyborem dla graczy szukających 1080p60. Sprzęt i7 jest jednak zauważalnie szybszy, a także te bardziej historyczne modele nadal zapewniają świetne wyniki. Jeśli wciąż korzystacie z Core i5 2500K lub 3570K, Core i7 3770K zaoferuje znaczący skok, o ile dodać do tego szybką pamięć DDR3. Nowe chłodzenie i RAM na pewno będą kosztował mniej niż zakup od razu procesora, płyty głównej i DDR4.

Jeśli mowa o zestawieniu w ramach i7, to nowy model jest oczywiście liderem. Zwłaszcza gry bazujące w dużym stopniu na przepustowości pamięci zyskują na topowym Kaby Lake, podczas gdy zyski z tego tytułu w starszych modelach są mniejsze. Warto pamiętać, że technologia DDR4 nadal się rozwija. Stosujemy całkiem szybkie moduły 3000 MHz, ale na rynku są już zestawy 3600 MHz czy nawet 4200 MHz.

Core i7 7700K vs 6700K/ 4790K/ 3770K Gaming Benchmarks

W jakim stopniu nasze testy przekładają się na rozgrywkę? Z jednej strony połączenie dowolnego procesora z Titan X Pascal w 1080p wygląda raczej śmiesznie. Ale w ubiegłym roku zrobiliśmy to samo z Titan X w architekturze Maxwell i pokusimy się o stwierdzenie, że nie brakuje graczy łączących teraz Core i5 2500K z GTX 1070 (kartą o porównywalnej mocy). Rzeczywistość jest taka, że moc GPU rozwija się znacznie szybciej niż procesory i technologia wyświetlanie obrazu. Wszystkie benchmarki to nadal tylko porównanie sprzętu w identycznych warunkach, a ostateczne rezultaty będą inne dla każdego gracza.

Podsumowując, poza wyjątkowo słabą optymalizacją, bardzo trudno jest znaleźć współczesny chip Core i5 K, który nie zapewni stałych 60 klatek na sekundę (chyba, że dżungla w Crysis 3, gdzie spadki widać nawet na podkręconym 7600K). W takich przypadkach potrzebny jest Core i7. Są też inne zastosowania premiujące ten sprzęt, jak choćby wyjście poza 60 FPS na szybszych monitorach. Jeśli nadal korzystamy ze starszego i5, warto rozważyć nie zakup nowego komputera, lecz właśnie samą zmianę procesora.

Intel ma więc dwa różne produkty, dla różnych grup docelowych. Oba mają swoją wartość, ale model i7 na pewno zabezpieczy nasz system na nieco dłuższą przyszłość.

Równocześnie trudno nie zauważyć, że brak innowacji w samym rdzeniu jest problemem. Core i7 7700K działa identycznie - na marginesie błędu - jak 6700K. Dla posiadaczy sprzętu Skylake przesiadka na Kaby Lake po prostu nie ma sensu. Poprawiono jednak podkręcanie i ponownie udało nam się uzyskać stabilne 4,8 GHz, a producenci płyt głównych celują w 5,0 GHz. Możliwe jest zmienienie mnożnika tylko dla poleceń AVX, wymienianych jako źródło nadmiernego ciepła przy podkręcaniu. Można więc ustawić mnożnik na 50 dla systemu i osiągnąć 5,0 GHz, ale zmniejszyć wartość dla samego AVX, na przykład o 5 - czyli 500 MHz.

Sami mieliśmy spore problemy z osiągnięciem stabilnego 5,0 GHz, ale nadal udało się włączyć Windows przy 5,2 GHz. Zmiana AVX nie miała większego znaczenia podczas naszych testów, ale procesor procesorowi nierówny i wyniki mogą zależeć od „krzemowej loterii”. A jeśli mowa o grach, to takie wyżyłowanie i tak zbyt wiele nie zmieni, a podniesie zużycie prądu i wygeneruje sporo ciepła.

Obecnie domyślne podkręcanie wbudowane w płyty Z170 i Z270 zapewnia wszystko, czego potrzeba w Core i7 7700K. Do tego sensowne chłodzenie, sprawny RAM, włączone XMP w BIOS-ie i stałe 4,5 GHz niemal gwarantowane. A jak demonstrują nasze testy, wyjście powyżej tej wartości nie dodaje zbyt wielu klatek, a ciepło i zapotrzebowanie na prąd. Pewną ironią jest fakt, że płyta główna robi wszystko za nas, choć kupujemy przecież procesor dla entuzjastów, ale nie zamierzamy narzekać. Jasne jest też, że zapas na podkręcanie jest mniejszy niż w poprzednich generacjach, ponieważ Intel zbliża się do limitów możliwości architektury.

Intel Kaby Lake: Core i7 7700K - werdykt Digital Foundry

Prawo Moore'a zwalnia, zmniejszanie nanometrów jest opóźnione, a model tick-tock Intela jest przeszłością. Kaby Lake to nadal 14 nm i wszystko wskazuje na to, że podobnie będzie z następcą, Coffee Lake. Przyszłość Intela wydaje się uwzględniać sześć rdzeni, ale zalety takich urządzeń w grach to nadal dość wątpliwa kwestia. Nie wiemy jeszcze, w jakim stopniu rynkiem zatrzęsie AMD Ryzen, ale można bezpiecznie założyć, że kupiony dzisiaj i7 posłuży jeszcze przez kilka dobrych lat.

Warto też pamiętać, że liczba klatek na sekundę w grach wideo to nie jedyna przyczyna zakupu nowego sprzętu. Rozwój procesorów może i jest niemal martwy, ale sporo dzieje się w sferze pamięci SSD. Już SATA-3 z porządnym dyskiem może znacznie skrócić czasy ładowania, ale jesteśmy ciekawi, co zaoferuje kolejna generacja. Podobnie jest z USB 3.1 czy Thunderbolt 3.

Obecnie jednak rekomendacja dla zakupu najnowszego Core i7 pozostaje taka sama, jak rok temu - czy też w każdym roku po premierze architektury w 2008 r. Można kupować wiedząc, że to najlepsza propozycja w tych widełkach cenowych na rynku. Jeśli AMD Ryzen coś pod tym względem zmieni, na pewno damy wam znać.